Martin Zwerts (64), frietbakker, Eindhovenaar, meervoudig winnaar van de Frietopia-award is ons helaas ontvallen. Namens Frietopia veel sterkte aan Annelies en de andere nabestaanden.

Mensen die onze voorpagina zorgvuldig bestuderen zullen intussen wel ontdekt hebben dat er de laatste jaren wat minder nieuwe blogs zijn verschenen. Toch blijft Frietopia een project dat erg nauw aan ons hart is, en we gaan zeker nog door. Geruchten zeggen dat er zelfs een officiële documentairefilm in de maak is... Frietopia bestaat sinds 2003 en sinds 2008 is er een officiële 'Stichting Frietopia'. We hebben helaas besloten de stichting op te heffen omdat het niet genoeg toevoegt en teveel afleidt van de hoofdzaak: friet eten! Dit najaar komt er sowieso weer een nieuwe activiteit waar al onze fans welkom zijn en wie weet wat we in de toekomst allemaal nog voor frietminnend Nederland in petto hebben!

Met de toegenomen digitalisering van de samenleving kijken steeds meer consumenten naar recensiesites op internet voordat ze iets kopen, een vakantie boeken of ergens gaan eten. Dat is een goede ontwikkeling, want het bevordert de concurrentie tussen bedrijven wat op termijn leidt tot betere kwaliteit en service. Toch komt de keerzijde van de medaille langzaam aan het licht. Er zijn namelijk mensen actief die horecagelegenheden chanteren...

Vorig jaar verscheen het nieuws dat Koninklijke Horeca Nederland met vergelijkingssite Iens zou gaan praten over valse recensies. Er waren klachten binnengekomen van ondernemers over gasten die korting vroegen en anders een negatieve recensie zouden gaan schrijven. Gisteren verscheen het nieuws dat een vrouw uit Zwolle na een negatieve beoordeling op de site Thuisbezorgd op een zwarte lijst is gezet. Woordvoerder Jos Prinssen van de Koninklijke Horeca zegt dat steeds meer klanten korting of een gratis kopje koffie eisen door te dreigen met slechte recensies.

Maar let op, dit is strafbaar! Het Nederlandse Wetboek van Strafrecht stelt in Artikel 318 dat "Hij die, met het oogmerk om zich of een ander wederrechtelijk te bevoordelen, door bedreiging met smaad, smaadschrift of openbaring van een geheim iemand dwingt hetzij tot de afgifte van enig goed dat geheel of ten dele aan deze of aan een derde toebehoort, hetzij tot het aangaan van een schuld of het teniet doen van een inschuld, hetzij tot het ter beschikking stellen van gegevens, wordt als schuldig aan afdreiging, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vijfde categorie." Wat in de praktijk chantage heet, heet juridisch gezien afdreiging en daar staan fikse straffen op. Frietopia wil zich dan ook ten strengste tegen deze ontwikkeling uitspreken. Hoewel we erkennen dat het lastig te bewijzen is, zullen negatieve recensies die op deze manier tot stand komen verwijderen en gebruikers die zich hier schuldig aan maken van de website verbannen. De volgende keer dat je in een friettent staat en de woorden "voor mij graag gratis mayonaise en een lekker blikje cola, anders zeik ik je af op Frietopia" overweegt, laat het achterwege want voor je het weet zit je vier jaar in de lik te brommen en moet je nog 81.000 Euro boete betalen. Doe het dus niet!

Natuurlijk kan het ook anders. Een Italiaans restaurant in de buurt van San Francisco moedigt zijn klanten aan om negatieve recensies op Yelp te zetten. De eigenaar van Botto Bistro werd zo moe van de praktijken van de Amerikaanse vergelijkingswebsite dat ze iedereen die ze 1 ster geeft op de website van Yelp 25 procent korting geven. Deze tactiek heeft het Toscaanse bistro in California geen winderen gelegd. Internetjurist Arnoud Engelfriet beoordeelt deze actie als hilarisch en legaal.

P.S. De vraag die mij bij het schrijven van dit artikel maar niet losliet is waarom de Zwolse recensente zo graag nog een keer bij De Plantaan wilde bestellen als ze er de eerste keer zo ontzettend ontevreden over was? Zwolle is een behoorlijke stad met toch toch wel meer dan een enkele horecazaak?

Onlangs viel bij mij thuis een folder in de bus van een cafetaria hier enigszins in de buurt. Het is voor dit stuk verder niet van belang welke zaak het betreft, want ik gebruik het slechts als voorbeeld; het 'probleem' dat ik ga aankaarten vinden we bij vrijwel alle snackbars en pizzeria's terug. Dit restaurant biedt in hun folder naast de standaardopties als friet, snacks en broodjes ook een ruime keuze aan schotels, menu's, grillgerechten, kapsalons, rijstgerechten, pasta's, Italiaanse en Turkse pizza's en nog een handjevol andere gerechten aan. In totaal meer dan tweehonderd verschillende items die op de kaart staan.

Als ik uit nieuwsgierigheid door deze uitgebreide menukaart blader, begint een deel van mijn brein overuren te maken. Zonder dat ik nou zo neurotisch ben of last heb van een obsessieve-compulsieve stoornis valt mij op dat er gewoon veel onregelmatigheden in zitten. De prijzen lijken niet gebaseerd op de kostprijs of op de bereidheid van mensen om te betalen, de prijzen lijken volstrekt willekeurig verzonnen te zijn.

In de afdeling broodjes bijvoorbeeld, is een broodje falafel even duur als een dürüm falafel, net als een broodje kipdöner even duur is als een dürüm kipdöner, maar een broodje döner is dan weer 50 cent goedkoper dan een dürüm döner. Waar komt dat verschil vandaan, uit het brood of het vlees? Verder is een broodje kipdöner een Euro duurder dan een broodje döner, maar is een lahmacun kipdöner net zo duur als een lahmacun döner. Overigens vraag je je ook af waar die goedkoopste döner dan van gemaakt wordt, welk vlees is goedkoper dan kip maar wel 100% halal? Even verderop bij de shaslickschotels valt op dat een kipshaslickschotel zonder groente een Euro goedkoper is dan de versie met groente, bij de kalfsshaslickschotels betaal je ineens €1,50 voor de toegevoegde groente. Krijg je ook meer groenten als je ander vlees bestelt?

De halve haan schotel staat twee keer op de menukaart, onder het kopje 'Schotels' voor €8,00 en onder het kopje 'Gegrild' voor €7,50; krijg je 50 cent korting op je halve haan als je die laat grillen? Bij de pizza's geldt dat bijna alle soorten €8,00 kosten, waaronder de pizza döner, de pizza kipdöner en de pizza shoarma; voor calzone geldt dat beide soorten döner €9,50 kosten terwijl ze in de calzone van het huis allebei zitten voor dezelfde prijs.

Dan de friet, daar valt meteen op dat een friet curry 20 cent duurder is dan een friet met, terwijl frietsaus en curryketchup elkaar qua inkoopprijs elkaar toch niet veel ontlopen. Kijk je naar het verschil tussen een grote en een kleine friet dan lijkt daar ook geen logica in te zitten: een friet saté is groot 30 cent duurder dan klein; een friet zonder, met, curry of joppiesaus is groot 40 cent duurder dan klein; een friet zigeunersaus of oorlog is groot 45 cent duurder dan klein; een friet knoflooksaus is groot 50 cent duurder dan klein; een friet speciaal is groot 60 cent duurder dan klein; en een grote friet stoofvlees is 90 cent duurder dan een kleine. Alleen dit laatste is dan wel redelijk begrijpelijk.

Bij de speciale frietgerechten valt mij op dat de friet super kipfrikandel €3,00 klein of €3,60 groot kost, de friet super kipcorn is €3,20 klein of €3,95 groot. Waarom wordt een kipcorn 15 cent duurder als je meer friet bestelt? Het omgekeerde is overigens aan de hand bij de friet waterfiets en de friet waterfiets oorlog. Een kleine waterfiets kost €4,20 en een grote €4,95; een kleine waterfiets oorlog kost €5,20 en een grote €5,85. De meerprijs van de satésaus ten opzichte van de curry en uien daalt dus juist bij een grotere portie friet. Aan het einde van het kopje friet zien we onze vrienden döner, kipdöner en shoarma weer eens terug. Dit keer is döner weer even duur als de kipdöner, maar de shoarma is, afhankelijk van de grootte, €1,00 of €1,50 duurder. Het lijkt er dus op dat je onder het kopje 'Friet' meer vlees krijgt dan onder 'Schotels', want het verschil tussen shoarma en kipdöner was eerder steeds maar 50 cent.

Na friet volgen de menu's, een menu is anders dan een schotel, want bij een menu krijg je rijst en bij een schotel krijg je frisdrank. Bij de Turkse Gerechten wordt er 'manti' aangeboden voor de prijs van €6,99. Grappig genoeg is dit de enige prijs in de hele menukaart die eindigt op ',99', de rest eindigt vrijwel altijd op ,00 of ,50 (en een paar keer ,75, alleen onder het kopje friet met saus nog wat andere bedragen die wel altijd op 0 of 5 cent eindigen). Waarom je alleen bij dit gehakt-in-deeg-gerecht een cent terug krijgt, Joost mag het weten.

Bij de pasta's staat zowel een 'Spaghetti Pollo' als een 'Spaghetti alla Pollo', die even duur zijn en waarbij alleen de tweede variant een detailomschrijving kent. Wat het verschil is blijft dus in het duister. De Spaghetti Naam Eethuis staat ook niet uitgelegd, wat me bij een schotel van het huis toch echt geen overbodige luxe lijkt. Opvallend genoeg is deze speciale pasta wel een Euro of twee goedkoper dan de andere pasta's. Bij de rijstgerechten is de döner nu ineens een Euro goedkoper dan de kipdöner; de shoarma is nu 25 cent duurder dan de kipdöner, een verschil dat we nog niet eerder waren tegengekomen.

Het laatste kopje met eten op de menukaart is ook in chronologische volgorde de laatste toevoeging aan het assortiment geweest, de kapsalon. Waar de standaard kapsalon in drie maten komt (€5, €6, €7) is de kapsalon kipdöner een Euro duurder, behalve dan weer bij de grootste maat, waar het verschil maar 50 cent is. De kapsalon shoarma volgt in prijsstelling netjes de kipdöner met een consequent verschil van 50 cent. Ze bieden overigens ook kapsalons aan in de varianten tonijn (kleinste is 50 cent duurder dan de standaard döner-kapsalon, medium en groot zijn even duur), vegetarisch (met groenten, consequent even duur als de dönervariant) en falafel (consequent 50 cent duurder dan de dönervariant).

Waar ik in deze beschouwing nog overheen heb gekeken, zijn de meerdere spelfouten (fikandel, paparika, grote broodje, Turkse deeg), overbodige hoofdletters, overbodige spaties (pita broodje; kroket schotel), onlogische volgordes (bij de broodjes: pitabroodje, broodje, tosti, pitabroodje, broodje, tosti, broodje; bij de diverse extra's: saus, brood, vlees, saus, kaas, groente, sla, vlees) en vreemde typografische keuzes 'kipnuggets / kaassoufflé / kroket of frikadel'. Zou het nou echt zo veel moeite zijn om een menukaart met prijslijst te ontwerpen die gewoon logisch en strak in elkaar zit, of ben ik de enige die zich hier aan ergert en is het terecht dat restaurants andere prioriteiten stellen?

P.S. In before tl;dr.

De Groenen op de hoek van de Molenstraat en de In De Betouwstraat heeft zijn deuren gesloten. Vroeger was Groenen in Nijmegen een begrip, een keten met vestigingen door de hele stad. De laatste jaren was Groenen vooral nog bekend van die ene zaak tegenover de McDonalds, tussen het uitgaanscentrum en de fietsenstalling.

De troosteloze plek waar drommen dronken mensen zich naar de counter worstelden om voor teveel geld slechte friet en snacks te eten. Maar Groenen is niet meer. We zijn er nog niet uit of de eigenaars er gewoon geen zin meer in hadden of dat er sprake was van één van de eerste gedocumenteerde gevallen van het Frietopia-effect, maar de deuren waren gisteravond dicht en ze zullen dat voorlopig blijven.

Ter nagedachtenis aan de Groenen op de Molenstraat een bloemlezing van onze recensenten:

Guen: "Hmm...beetje kartonfriet."

soupytwist: "Blech...volgens mij stoppen ze hier ECHT linkse politici inn de snacks..."

EFE: "Niet alleen mensen buiten bekijken je. Ook de verkoper keek raar."

lies: "Friet niet echt lekker, sfeer niet geweldig"

hellborn: "weinig friet, die niet bijster lekker was."

RicoNMGN: "maar de vele stukken aangebrande friet maakten de smaak duidelijk minder."

Vuurlente: "1/3 van onze frieten waren nog rauw vanbinnen. Wat kan ik nog meer zeggen..."

Kerux: "De prijzen waren echter ronduit belachelijk, een grote friet pindasaus voor 3,50 is pure afzetterij."

Kafir: "De sfeer tot slot is een ander verhaal (...) Soms krijg je niet de kans je friet te bestellen."

Joep_B: "Maar als je je afvroeg of die zwarte dingetjes op je friet de verklaring is voor de zoute smaak van je friet moet ik je teleurstellen. Zout is wit."

Je zou denken dat niemand met gezond verstand het pand zou willen betrekken met zo'n geschiedenis. Maar er gloort hoop aan de horizon. Binnenkort opent er namelijk, in het pand van de Groenen, na enkele jaren afwezigheid in het centrum van Nijmegen, een FEBO!