Friet speciaal is vooral een Nederlandse uitvinding. Althans dat dacht ik altijd, tot een paar maanden terug. Toen bestelde ik in Italië een frietje en daar kreeg ik een bakje bij met een semi-onbeperkte hoeveelheid mayonaise en ketchup. Prima geschikt om je eigen friet speciaal te maken dus.

Je ziet het in Nederland wel in shoarmazaken dat er bussen met knoflooksaus, cocktailsaus en sambal op tafel gezet worden, maar in het doorsnee Nederlandse cafetaria staan er geen mayonaise en ketchup (of frietsaus en curry) op tafel. Zou het misschien zijn omdat Nederlandse snackbarhouders niet graag gratis dingen weggeven? Het schijnt dat Nederlanders in het buitenland de reputatie hebben gierig te zijn. Maar misschien zijn er wel andere redenen voor te bedenken.

Friet speciaal is vooral een Nederlandse uitvinding. Althans dat dacht ik altijd, tot een paar weken terug. Toen kwam ik Duitsland ineens Thomy Rot-Weiß tegen. Speciaalsaus uit een tube. Ja, het is ketchup en geen curry, en ja het is van die typische zure Duitse salatmayonaise en niet de gangbare Nederlandse frietsaus, en ja, er zitten geen uitjes in de tube, maar toch. Waarom moet ik nou helemaal naar de Duitse supermarkt om dit superhandige maar net iets te dure product aan te schaffen? Welke Nederlandse sauzenfabrikant springt in dit gat in de markt? Zouden Nederlanders dit kopen? Dat zijn de vragen waarmee deze tube mij achterliet, en natuurlijk een volle maag van lekkere frietjes met een briljant sausidee.

"Frietchinees" is in Vlaanderen woord van het jaar geworden. Zoals het een goed woord van het jaar betaamd, is meteen duidelijk waar het over gaat, in dit geval uiteraard Aziatische friettenteigenaren. Volgens De Volkskrant is reeds ruim 70 procent van de cafetaria's in Chinese handen, De Standaard spreekt zelfs over "bijna acht op de tien" in Nederland. Deze cijfers zijn behoorlijk stevig en hoewel ook ik de ervaring heb dat er steeds vaker Oost-Aziaten achter de frituurpan staan, heb ik het idee dat er ook nog flink wat uitbaters met een Turkse of Marokkaanse achtergrond zijn.

Verder blijkt uit de reacties her en der dat het met name bij sommige van ons zuidenburen nog wel gevoelig ligt dat de frietjes massaal door de nieuwe Belgen gebakken worden, maar zolang de friet goed is, het personeel vriendelijk en je voldoende krijgt voor een redelijke prijs, kan het mij totaal niet boeien of de eigenaar nou Xiandong Zhao of Jeroom Peeters heet.


In Bergen op Zoom vond in juni voor de derde keer het culinaire festival Proefmei plaats. Het festival dat rondom de drie A's: asperges, aardbeien en ansjovis draait heeft dit jaar een vierde 'A' gekregen: de aardappel.

Nieuw dit jaar was een frietwedstrijd tussen een Nederlands en een Belgisch (amateur)team. Waarom in Bergen op Zoom? De friet wordt gemaakt van de Zeeuwse kleiaardappel, een beschermd streekproduct en zeer geschikt voor friet. Volgens historici werd in 1905 in Bergen op Zoom voor het eerst in Nederland friet verkocht.

Beide teams hadden een 'frietcoach', voor het Belgische team Bernard Lefèvre, eigenaar van het bekende Antwerpse Fritkot Max en voorzitter van het Nationale Vereniging voor Frituristen. Voor het Nederlandse team niemand minder dan Bram Bruines, voorzitter van Frietopia.

Na een spannende en stressvolle wedstrijd verklaarde de jury bestaande uit bekende koks, voedselrecencentien en restaurateurs tegen de verwachtingen in het Nederlandse team als winnaar van de teamsprijs. De individuele prijs voor de allerbeste friet ging naar een Belgische. De belangrijkste les van de dag: blijf bij de basis, goede friet bakken is niet makkelijk.

Bekijk hier een kort item over de wedstrijd.

Eerder meldden we al dat Schiphol er over denkt over te gaan op gebruikt frituurvet 'biobrandstof'. Spitsnieuws weet te melden dat ze inmiddels zijn begonnen. Er rijden namelijk maar liefst veertig transportwagentjes sinds vandaag alleen nog maar op gebruikt frituurvet.

"Het gebruik van honderd procent biodiesel voor onze voertuigen geeft een belangrijke impuls aan de ontwikkeling van duurzaam ondernemen op Schiphol", zegt Ad Rutten van Schiphol Group. "We hebben de ambitie uitgesproken om in 2012 voor eigen activiteiten CO2-neutraal te zijn. De inzet van duurzame mobiliteit draagt hieraan bij."

Als de proef bevalt gaan alle transportkarretjes over op gebruikt frituurvet. Nu lijkt me zelf de stap tussen een transportkarretje en een vliegtuig best groot. Of schiphol zelf op deze manier CO2 neutraal wordt in 2012? Maar het is een begin. Een ding is zeker: blijf ondertussen friet eten, zodat Schiphol lekker verder kan experimenteren.